Stan i jakość uprawy kukurydzy porażonej głownią guzowatą oraz fuzariozą a podejście do szacowania szkód wyrządzonych przez dzikie zwierzęta

Abstrakt

Zwiększająca się liczebność zwierzyny grubej przyczynia się do wzrostu interakcji zwierząt poszczególnych gatunków ze środowiskami bytowania, co wpływa dość istotnie na rozmiar szkód w uprawach rolniczych. Pomimo, że podmioty odpowiedzialne za szacowanie dokonują oceny strat i wyliczeń kwot odszkodowań, niemal corocznie na tym tle pozostają pewne kwestie budzące szereg emocji i nieporozumień. W opracowaniu przedstawiono problematykę szacowania szkód wyrządzonych przez dzikie zwierzęta, uwzględniając stan uprawy oraz jej jakości, czyli czynników rzutujących w sposób istotny na plonowanie danej uprawy, a tym samym i wysokość odszkodowania z tytułu poniesionych strat. Szkody w uprawach kukurydzy porażonej patogenami pochodzenia grzybowego powodującymi głownie guzowatą oraz fuzariozę są najlepszymi przykładami tegorodzaju sytuacji. Występowanie tych patogenów na uprawie rzutuje w sposób istotny na plonowanie, jak również jakość uzyskanego plonu i możliwości jego wykorzystania jako materiału paszowego lub sprzedaży w ogóle. W przypadku głowni guzowatej w zależności od fazy generacyjnej rozwoju grzyba Ustilago maydis mamy do czynienia z obniżeniem obsady, zmniejszeniem plonowania oraz pogorszeniem jakości zielonki lub ziarna uzyskiwanego z takich upraw. Niemniej jednak obecność tego patogenu nie wyklucza możliwości wykorzystania roślin jako materiału paszowego, a tym samym odszkodowanie, co prawda o wiele niższe niż w przypadku roślin zdrowych, jest należne. Z kolei w przypadku porażenia roślin grzybami z rodzaju Fusarium spp., mamy także do czynienia z obniżką plonów i jakości uzyskanych produktów rolniczych, niemniej jednak przy znacznym porażeniu, grzyby te wytwarzają tzw. metabolity wtórne nazywane mykotosynami, które są wysoce szkodliwe dla ludzi i zwierząt. Przy przekroczeniu którejkolwiek z norm dla deoksyniwalenolu (DON) – 1700 ug/kg, zearalenonu (ZEA) – 350 ug/kg i fumonizyny (FUM) – 4000 ug/kg, w świetle przepisów prawa zarówno zielonka jak i ziarno, nie mogą być wykorzystane jako materiał paszowy, a zatem odszkodowanie za szkody w tego rodzaju uprawach nie jest należne.

Autorzy

artykuł
ZAGADNIENIA DORADZTWA ROLNICZEGO
Polski
2022
4
21-35
otwarte czasopismo
CC BY- NC 4.0 Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0
ostateczna wersja opublikowana
w momencie opublikowania
2023-01-30
20
0
0
0